Categorie archief: bewust zijn

3-stappen reflectieles voor #@doeners in tijden van niet-doen.

Veel doeners zijn tot stilstand gekomen, zo plots als een trein op de noodrem, als een mier op het bospad voor een mensenvoet. ‘Eindelijk tijd voor reflectie!’ roept de niet-doener. Tijd om de verbinding met jezelf weer even aan te gaan, een kopje thee te drinken met jezelf, voor wat reflectie op de eeuwige drukte, voor bezinning op de levenspraktijk.

De drive of overdrive van de doener is echter niet zomaar te keren, ook niet als de thuiswerksituatie iets anders vraagt dan heel hard werken of überhaupt iets doen. Precies dat lijkt de thuisblijvende doener dan ook veel stress op te leveren.
Wat maakt dat doeners toch zo moeilijk de boel de boel kunnen laten? Ik vraag het gewoon even.

Doener, wat maakt dat je de boel de boel niet gewoon even laat?

Doener: Om – dat – het – wel – moet – ge – beu – ren!
Reflectiegoeroe: Wat moet wel gebeuren?
Doener: Afwerken van werklijsten!
Reflectiegoeroe: Hoezo?
Doener: Dat is belangrijk!
Reflectiegoeroe: Hoezo?
Doener: Waar kom jij vandaan zeg; om nuttig te zijn natuurlijk, geld verdienen, promoveren, ontwikkelen, groeien, verbeteren, mensen helpen, de wereld redden, gezien worden, weet ik veel, alles. Daarom.
Reflectiegoeroe: Daarom is geen reden
Doener: Ik moet toch iets doen!? Als ik niks doe, ga ik dood.
Reflectiegoeroe: WAT gaat dan dood?
Doener: Ik.
Reflectiegoeroe: Nee joh, JIJ gaat niet dood! Dat superdrammerige egootje van je, dat gaat dood. Is dat erg?
Doneer: Ja! Want het zorgt goed voor mij.
Reflectiegoeroe: Voor wat dan?
Doener: Dat ik lekker veel te doen heb.

Kies I
Reflectiegoeroe: Daar heb ik niet van terug. Veel succes nog!

Of kies II en ga door
Reflectiegoeroe: Als je veel te doen hebt, wat dan?
Doener: Dan ga ik bereiken wat ik wil bereiken en dan ben ik gelukkig. Ik werk dus eigenlijk aan mijn geluk, om gelukkig te worden! (He, mooi inzicht, bedankt!).

Stop hier of ga door.
Reflectiegoeroe: Ben je nu niet gelukkig dan?
Doener: Daar ga ik niet over maar ik ga in elk geval niet dood van verveling. Wie ben ik nou helemaal als ik niets doe?
Reflectiegoeroe: Een gefrustreerd mens, of eigenlijk ben je niemand, je bent!
Doener: Grapjas! Dit was toch een grapje deze opmerking?
Reflectiegoeroe: Nee.
Doener: Zeg mij dan wat ik waard ben als ik niks meer zou doen?
Reflectiegoeroe: Niks, zeker economisch gezien. Doet dat er toe?
Doener: Oké dan, maar wat moet ik dan doen als ik niet meer doe wat ik moet doen?

Kies I
Reflectiegoeroe: Heb je een vitaal beroep in de non profit sector?
Doener: Nee …
Reflectiegoeroe: Oei, dan weet ik het ook niet meer.
Of kies II en ga door
Reflectiegoeroe: Niets dus! Wees waardig en aanwezig en zie wat je doet tijdens je leven en in je werk.
Doener: Oké, best joh, maar hoe moet ik dat dan doen?
Reflectiegoeroe: Dat is een goeie vraag voor een persoonlijk reflectiemoment!
Doener: Een wat?
Reflectiegeroe: Een reflectiemoment, tijd nemen om na te denken over jezelf, over de doener in jezelf.
Doener: Maar IK BEN de doener.
Reflectiegoeroe: O ja joh eigenwijs? Stel jezelf maar eens wat lastige vragen dan zoals: ben ik wel de doener als ik over de doener praten kan? Als je de doener niet BENT, wie ben je dan wel
Doener: Mindfuck dit, doei!
Reflectiegoeroe: Ho ho nou even niet gaan opgeven ja!
Doener: Dan vraag ik het nog een keer: wat doe je dan als je niets doet?
Reflectiegoeroe: Reflecteren op je handelen. Zien wat je doet. Wel zien wat je doet.
Doener: Oke, interessant, hoe doe je dat dan?
Reflectiegoeroe: Goeie vraag weer! Meteen maar even de drie hoofdzaken op een rij met tips om aan de slag te gaan?
Doener: Yes! Fijn! Super bedankt! Reflecteren kun je dus doen.
Reflectiegoeroe: Ja wat jij wilt joh. Ga jij lekker reflecteren doen.

De 3 stappen naar reflectie doen.
1: Ga ergens staan, zitten of liggen.
2: Richt je aandacht op waar je gedachten of gevoel naar uit gaan.
Kijk wat er opkomt.
3: Stel jezelf een vraag of meer, over je handelen, bijvoorbeeld:
Wat deed ik?, Waarom?, Wat maakte dat ik dat deed?, Deed ik teveel of precies goed?, Wat waren de gevolgen daarvan voor anderen, voor mezelf?, Wilde ik dat effect?, Wat had ik anders gewild?, Waarom?, Wat ga ik voortaan anders doen?, Hoe ga ik dat doen?, Wie of wat gaat me daarbij helpen? Schrijf of maak je bewust van wat er bij je opkomt tijdens dit proces.

Hoe je handelt hangt af van hoe je naar de dingen kijkt! Het is maar net hoe JIJ kijkt, dus weet hoe je kijkt, dan kun je ook anders kijken en wellicht anders handelen!

Bezint eer gij straks weer begint!
Doeners, neem die gedwongen reflectietijd en doe even niets voordat je straks weer als een dolle stier losbreekt en alles kapot tettert in je drive tot verwezenlijking van een onbewust en onbelangrijk iets zonder te weten waarom of te verzinnen waarom, intussen het wezenlijke uit het oog verliezend namelijk nu al leven in gezondheid en harmonie.

Leer kennen die niet doener!
Diegene die in tijden van stilstand tevoorschijn kan komen, als alles vertraagd en
die weet heeft van begin en eind, rust en actie, bron en bestemming,
van de weg terug naar de basis en die een pas terug doet en kan ontvlechten, ontknopen,
zodat de doener daarna weer verruimd en vrij verder kan.

Op naar een balans tussen de doener en de niet-doener in leven en in werk.

 


Vraag een reflectiegesprek aan via: levenenwerk@edithlindhout.nl – een livegesprek of online: schriftelijk, telefonisch/ met of zonder beeld. Edith Lindhout is coach, trainer en teambegeleider bij Leven en Werk in persoonlijke en professionele leiderschapsontwikkeling bij samen werken. Voor leiders en teamleden. www.edithlindhout.nl

 

 

Boerenles in leiderschapsland. Over taal en vechten bij samenwerken.

Ook koeien vechten met elkaar! Dat leerde ik van mijn buurman, boer van huis uit. Ze drukken elkaar fijn in een hoek van de stal of vreten al het eten in hun eentje op. Ze verwonden elkaar daarbij zo mogelijk met hun horens waarbij een ader raken dodelijk kan zijn. Die rustige, langzame, herkauwende dieren, proberen elkaar er onder te krijgen. Als zelfs koeien vechten, dacht ik, hoe hou ja dan hoop dat het tussen mensen anders kan? Dat geweldloosheid een haalbaar streven is? Of zijn wij heel anders dan koeien en is er geen wolkje aan de lucht? Dat viel tegen, toen ik wat recente momenten aan me voorbij liet gaan.

Gewelddadige communicatie
Hoewel wij mensen elkaar op kantoor over het algemeen niet fysiek belagen, is het geweld wel aanwezig. Met onze taal komen we een heel eind. Enkele handreikingen om de herkenbaarheid van gewelddadige communicatie te herkennen en de bruikbaarheid ervan te overwegen, in prive en werk:

Schep op en kleineer
Ondertitel: wat ben ik gelukt en wat ben jij mislukt.

  • ‘Kijk toch eens hoe mooi mijn tuin erbij staat’. ‘Jij woont toch in dat huis met die dooie bomen in de voortuin’
  • ‘Ik ben naast mijn baan als advocaat ook rechter, universitair docent, directeur, adviseur, schrijver, politicus, schilder en hoogleraar’. ‘Wat deed jij ook al weer voor werk’?

Sta ‘on top’
Ondertitel: alles en iedereen bestaat ter meerdere eer en glorie van mij.

  • ‘Dat wist ik al’. ‘Dat doe ik al’. ‘Niks nieuws onder de zon’. Pak intussen het nieuwe en andere op en verbindt het met jezelf: zo vallen anderen steeds weg in jouw alwetendheid. Wees all-inclusive!

Blaf af
Ondertitel: je moet je kop houden en ik mag alles zeggen wat ik wil.

  • Reageer boos als iemand zich een gelijkwaardige positie aanmeet door bijvoorbeeld te willen overleggen. Doe dit met dreigende voornemens, liefst in juridisch onbegrijpelijke taal en wens iemand veel succes met zn verdere leven wegens de in jouw ogen mislukte manier waarop deze dit tot dan toe heeft geleid.

Onder-ondertitel: ik geniet ervan je tegen de stalmuur fijn te drukken.

Keur af
Ondertitel: je bent dom en lastig, stoor me niet.

  • Reageer onthutst op een opmerking van een ander en zeg: ‘Daar wil ik het niet over hebben’.

Denigreer
Ondertitel: alles wat jij zegt heeft geen waarde, alles wat ik zeg is van belang.

  • ‘Je zegt dat nu wel, maar dat zegt mij verder niets’.

Speel vals
Ondertitel: Ik win, jij verliest.

  • Verzin een verhaal of een feit dat jouw succes of waarheid luister bij zet en de ander in een kwaad daglicht plaatst.

Negeer
Ondertitel: je bestaat niet, ik wel.

  • Kijk de ander niet aan terwijl je praat en reageer nergens op: val verbaal en nonverbaal stil als de ander iets zegt. Wacht tot de ander stopt met praten en ga dan weer door vanaf het punt waar je gebleven was met je verhaal. Beantwoord schriftelijke vragen niet!

Sta in het licht
Ondertitel: Wat fijn voor jou dat ik er ben.

  • Kijk als Barbie of Ken: maak een mooi gezicht, glimlach en staar naar een punt beneden je met in gedachte een op jou gerichte fictieve filmcamera. Zo blijft alle energie en aandacht bij jou.

Deze strategieën helpen je bij het behoud en de versterking van je eigen positie, met dubbel effect want je duwt de ander tegelijkertijd de afgrond in. Uitgangspunt hierbij is wel dat je je eigen (al dan niet verzonnen) status, roem, rijkdom en macht als het belangrijkste op aarde ziet.

En nu geweldloos
Als geweld brengt wat we eigenlijk willen, waarom zouden we dan voor geweldloosheid gaan? Hier biedt Marshall Rosenberg ons de helpende hand: wat we eigenlijk willen is verbinding! Of volgens David Van Reybrouck: vrede! O ja, dat is ook zo.

Op weg van geweld naar geweldloosheid.

5 stappen aan de hand van de fabel De boeddha en de terrorist.

1. Naar het ontwikkelen van innerlijke kracht
Het geweld dat we normaliter vertonen om de ander er onder te krijgen, hebben we om te zetten in iets anders:

  • De macht van het zwaard berust op de zwakheid, onderwerping en machteloosheid van anderen. Elke poging om over anderen te heersen en hen te bestrijden loopt uit op tranen, frustratie en teleurstelling, of op oorlog.
  • Ontwaak uit deze slaap van niet verbondenheid, onwetendheid en angst, uit de slaap van anderen willen overheersen. Probeer het eens met de macht van de liefde.

2. Naar macht over jezelf
In plaats van sterker te worden over anderen, is het de kunst om onafhankelijk te worden van de dynamiek tussen macht en machteloos tussen jou en anderen. Stap uit deze dynamiek en wees ervan bevrijd door de aandacht te richten op je levensenergie en zo de ruimte aan de macht van de liefde te geven.

  • De macht van de liefde komt van binnenuit terwijl de macht van het zwaard je van buitenaf wordt opgelegd. Verwezenlijk de macht van binnen. De macht van de geest, de liefde, het meededogen, de vriendschap.

3. Naar onbevreesdheid
Je liefdevol tonen tegenover gewelddadigheid vraagt onbevreesdheid, vanuit innerlijke kracht: de macht over je eigen angst en boosheid.
De boeddha doet de terrorist van daaruit een aanbod: ik bied je mijn vriendschap of mijn leven. De behoefte aan vriendschap blijkt groter.

  • Vriendschap is de manier om je te verbinden en te ontwaken.

Mededogen is behulpzaam bij onbevreesd: de diepe betrokkenheid bij wat de ander beleeft of ervaart, in het besef van een gemeenschappelijke, gedeelde menselijkheid.

4. Naar leven vanuit empathie
Wees goed voor elkaar, zorg voor elkaar: leef je empathie. Het goede nieuws: empathie is ons al aangeboren! We zijn geprogrammeerd om goed voor elkaar te zijn.

  • Alle wezens, mensen en niet mensen, zijn op natuurlijke wijze uitgerust met deze aangeboren kracht die vrijkomt door de band van gemeenschappelijkheid, wederkerigheid, vriendschap en liefde.

Ook de neurowetenschappen tonen aan dat hoe meer empathie we ervaren, hoe meer oxytocine we afscheiden: een zichzelf versterkend effect. Met een prettig gesprek, elkaar vriendelijk aankijken, empathisch een hand geven, iemand hartelijk toespreken, creëer je dus al vrede! Geweld daarentegen vermindert het aantal oxytocine receptoren. Elk geweld is daarom schadelijk voor de mens

Geweldloze communiceren is een methode die je concreet de ingang wijst naar hoe empathie te ervaren: luisteren naar gevoelens en eigenlijke behoeften van jezelf en die van de ander en die te benoemen.

  • Woorden zijn zo niet langer routinematige automatische reacties maar weloverwogen antwoorden die voortkomen uit een bewustwording van onze waarnemingen, emoties en verlangens.

5. Meditatie
Meditatie (in feite toegepaste neurowetenschap) helpt om empathie te ervaren, geweldloos te communiceren, innerlijke kracht te ontwikkelen en macht over eigen angst en boosheid te verkrijgen. Zeer toegankelijk is meditatie door yoga of door het programma mindfulness, een geseculariseerde meditatievariant van het boeddhisme, ontwikkeld door moleculair bioloog Jon Kabat-Zinn.

En de boer?
Die bouwt een ronde stal voor de koeien, zodat er geen hoeken zijn om een andere koe in weg te drukken, die zaagt de horens af en ontneemt de koe de gevaarlijke wapens, die verdeelt het eten eerlijk en let op de gezondheid van alle koeien, ook ’s nachts en door niet op vakantie te gaan. Kunnen mensen zonder boer(in)? Kunnen wij leren ons zelf gelijkwaardig en geweldloos op te stellen, liefdevol en verbindend samen te werken?
De neurobiologie bewijst wat we eigenlijk al weten. Nu nog doen!

Mediteer, empatiseer en toon je echte kracht.

Edith Lindhout Leven en Werk
Training en Coaching in zelfbewust en vaardig leiderschap en samenwerken. Leven en Werk biedt in-company trainingen, individuele coachtrajecten, supervisie en een jaarlijks open trainingsprogramma.

Edith Lindhout opgeleid in kunstbeleid en -management, is communicatiespecialist  en begeleider van de ontwikkeling van mens en organisatie. Zij werkt vanuit inzichten in persoonlijke ontwikkeling en leiderschap, management en organisatie, communicatie, psychologie, yogafilosofie en systemisch werken.

Gebruikte literatuur: De Boedha en de terrorist – een fabel over geweld en spiritualiteit door Satish Kumar. Geweldloze communicatie – Marshall Rosenberg. Vrede kun je leren – David van Reybrouck en Thomas D’ansembourg.

12 tips voor het overbruggen van idee en werkelijkheid aan de hand van oud en nieuw

Hoe moet dat, oud en nieuw vieren? Een vraag die ik vanaf november regelmatig voorbij hoor komen. Over kerst mag je zeuren, dan mag je zielig zijn, eenzaam, ongelukkig en op je dieptepunt, maar met oud en nieuw moet het allemaal wel leuk zijn en zo niet dan is het duidelijk dat er iets met je aan de hand is. Hier een aantal tips om de illusie van oud en nieuw en de werkelijkheid zoals die zich aan ons voordoet te overbruggen en zo van dit feest echt een feest te maken.

Ongelukkig

‘Wat maakt ons zo ongelukkig op oud en nieuw’? Het is het verschil tussen het idee van feest, ingegeven door de beelden uit de voorbereidende kleding-, inrichting- en kookbladen, en de werkelijkheid zoals die zich aan ons voordoet. Dit verschil tussen idee en werkelijkheid, maakt dat we geloven in onze eigen mislukking en de gedachte er niet bij te horen ook al weten we niet precies waarbij.

12 tips voor een ‘gelukkig nieuwjaar’ in Nederland: 

  1. Kies een geschikte woonkamer om je met andere mensen in te verzamelen: groot en bij voorkeur op de begane grond zodat je snel buiten bent om 00.01 uur (geen benauwde zolderkamertjes).
  2. Manage je verwachtingen: een lege, loze avond ligt voor je tot ver na je gebruikelijke bedtijd. Al het andere dat zich voordoet is leuk meegenomen.
  3. Kom al vroeg bij elkaar, zeg om 19.00 uur, dan duurt de avond lekker lang.
  4. Als het kan, kom al met het eten en ga om 17.00 uur gourmetten. Ieder neemt z’n eigen vleesschaal, bord, glas en bestek mee. Neem je afwas ’s nachts weer mee terug naar huis.
  5. Neem een bordspel mee. Als iedereen dat doet, heb je lekker veel keus. Overleg vooraf wie de sjoelbak meeneemt, anders sjouw je misschien voor niets.
  6. Neem voor de zekerheid een goed boek mee.
  7. Sta om 23.59 uur op van je stoel en zeg: ‘Is het verdorie al zo laat, wat gaat de tijd toch hard’ en tel dan met de andere aanwezigen om 23.59.50 hardop af van tien tot nul.
  8. Bij nul val je de dichtstbijzijnde persoon in de armen en wens je deze een gelukkig nieuwjaar, daarna de anderen in de woonkamer en daarna de mensen op straat, ook vreemden, weer of geen weer. Huil daarbij (een beetje!) van ontroering.
  9. Neem een brandende sigaar en sterretjes mee voor het geval er geen andere mensen op straat zijn en alleen doodse eenzaamheid je treft. Steek de sterretjes dan aan en roep: gelukkig nieuwjaar.
  10. Na de goede wensen gewenst en ontvangen te hebben, ga je in de woonkamer van de buren zitten of keer je terug in de woonkamer waar je die avond gestart bent om het bordspel af te maken.
  11. Ga niet voor 02.00 uur naar huis of bed, anders lijkt het op een gewone avond en dat is het niet!
  12. Sta de volgende morgen vroeg op, zodat je rustig en op gemak een heerlijk nieuwjaarsontbijt kunt nuttigen, en toch ook nog naar een nieuwjaarsdienst kunt en de gebruikelijke nieuwjaar bezoekjes af kunt leggen. Vergis je niet, 1 januari is een drukke dag!  

Alternatieven voor TIP 1: A. Blijf alleen thuis en doe iets leuks. B. Ga naar het buitenland en wees blij verrast als er ineens een feest blijkt te zijn.

Leven en Werk – Coaching, Training, Advies in leiderschap, samenwerken en organisatieontwikkeling. Voor individuen, teams en organisaties. www.edithlindhout.nl

Geluk is niet te koop, wel vrij te verkrijgen. Geluksblog met 6 aanwijzingen voor een (on)gelukkig leven.

Als je alles hebt en toch niet gelukkig bent, weet je zeker dat het aan jezelf ligt. Tot die tijd is het hard werken om dat te ontdekken. Eerst moet je namelijk alles verkrijgen wat je nodig hebt, om vervolgens te constateren dat je misschien nog steeds niet gelukkig bent. Voor de een een wat langere en hardere weg dan voor de ander. Een collectieve illusie?
Aanwijzing 1: gelukkig word je niet, gelukkig ben je.
De onbewuste gedachte over geluksverkrijging, is dat we eerst iets moeten hebben om gelukkig te kunnen zijn. Voorbeeld:
  • als ik een mooier huis heb, kan ik feestjes geven bij mij thuis en voel ik me geliefd
  • als ik een betere baan heb, kan ik mijn kinderen een zorgeloos leven geven en dan voel ik me rustig.
  • als ik een dak boven mijn hoofd heb, ga ik werk zoeken en voel ik me erbij horen. 

Zo handelen komt niet voort uit gelukkig-zijn maar heeft als doel gelukkig-worden, te bereiken door het denken in de volgorde: hebben, doen, zijn.
Tip: maak een denkomkering en ga uit van de volgorde: zijn, doen, hebben.
Aanwijzing 2: gelukkig zijn draait om het woordje zijn.
Als je kunt ‘zijn’ ervaar je strijd tegen of aanvaarding van de situatie, al naar gelang je vrede hebt met de werkelijkheid. Gelukkig zijn is de aanvaarding van de situatie zoals deze zich aan je voordoet. Ongelukkig zijn is de strijd voeren tegen de werkelijkheid zoals die zich aan je voordoet. De werkelijkheid als uitgangspunt nemen voor je handelen leidt tot meer levenskracht en inspiratie dan deze niet te aanvaarden en de situatie zoals je deze wilt als uitgangspunt te nemen. In de ervaring van het ‘zijn’ kan geluk en ongeluk allebei bestaan. Dat zou je geluk kunnen noemen: in staat je ongeluk te zien.
Tip: zit 5’ per dag stil en doe: niets.
Aanwijzing 3: geluk is gedachtenmanagement.
Wat verstoort het geluksgevoel? Zorgen. Als je een zorg toelaat, komen er al snel honderd bij. Zorgen zijn gedachten en ze zijn altijd waar. Zorgen verstoren onze innerlijke vrede. Daarom ben ik vaak druk bezig om ze te weerleggen of op te lossen want het grootste idee is nog wel dat als ik de zorgen heb opgelost en weggewerkt, ik dan weer gelukkig ben, een goed gevoel heb, innerlijke vrede bereik. Het nare is dat als ik deze weg inga, er geen houden aan is, want als de ene zorg is opgeruimd dient de volgende zorg zich weer aan, en dat klopt ook altijd, want het leven is bij leven nooit klaar.
Tip: doorbreek de illusie van het zorgenloze leven (bespaart ook een levensverzekering!).
Aanwijzing 4: onderzoek je gedachten
Als we de situatie om ons heen laten bepalen hoe we ons voelen zijn we reddeloos verloren in het harde werken voor geluk. Het ontwarren van de situatie met onze innerlijke gemoedstoestand, is een klus die te klaren is: het onder de loep nemen van je gedachten en emoties, en ervaren dat deze bestaan zonder jou. Eigen regie betekent in staat zijn niet alle gedachtes op te volgen. Jezelf loskoppelen is de truc van het leven.
Tip: maak een innerlijke reis in plaats van een wereldreis (scheelt geld!).
Aanwijzing 5: En we leefden nog lang en gelukkig. Saai!
Het sprookje stopt als er harmonie is. Daar gaan films, boeken, podiumkunsten en beeldende kunst niet over. Wel over de zoektocht daarvoor, het conflict, het dilemma, de onrust, de strijd. Als de rust, het thuiskomen er eenmaal is, stopt het verhaal, van het conflict althans, niet van het leven zelf. Dat waar we naar op zoek zijn zelf is niet interessant, wel de weg erheen die iedereen te lopen heeft.
Tip: Ken uzelve en lach erom (dat maakt het ook nog leuk!).
Aanwijzing 6: geluk en ongeluk horen bij elkaar
Regelmatig behaal ik de staat van geluk. Als dat lang duurt is er iets in mij dat dat wil verstoren. Het is bijna ondraaglijk om het geluk, de innerlijke vrede te accepteren. Je gezond en uitgerust te voelen. Iets wil dat weer doorbreken, zodat ik er daarna weer naar kan streven. Idiote werkverschaffing. Het zicht op geluk komt blijkbaar van het ongeluk, het zicht op het leven komt van de dood. Ze kunnen niet zonder elkaar gekend worden. Zoals je ook alleen maar kunt zijn door niets te doen.
Tip: offer het nastreven van geluk op (scheelt weer een actiepunt op de to-do lijst!).

Geluk ligt binnen handbereik en het pakken ervan is zeer eenvoudig. De weg is simpel, alleen wel de andere kant op. Als je wilt.

Op 20 en 21 juni 2014 zijn er geluksdialogen en de geluksparade. Info: http://www.geluksparade.nl/

Duurzaam is ook maar een woord. Romeinse aangelegenheden en hoe een systeem in stand blijft.

McDonalds gaat duurzaam staat er deze week te lezen in de krant. In het rood gele logo komt de kleur groen en er komt een slablaadje bij op het broodje. Zie hier de manier om als gevestigde (economische) macht te overleven in nieuwe tijden zonder te veranderen: neem het woord ‘duurzaam’ aan, kapsel het in, en ontkracht het door er een eigen betekenis aan te geven die maakt dat je niet wezenlijk hoeft te veranderen. Inkapseling, een oude Romeinse tactiek om groter en machtiger te worden en toch het eigen systeem in stand te houden. Of het nu gaat om het opnemen van het geloof in duurzaamheid of opname van verschillende culturen en religies in je samenleefsysteem, het niet echt mee veranderen met dat wat je in je opneemt werkt best lang heel goed.
Holle woorden. De directeur van de Waddenvereniging ziet zich genoodzaakt om met een nieuw woord te komen, om de komst van de zogeheten ‘duurzame’ windmolens in het waddengebied te voorkomen: ‘Natuurzaam’, want ‘het gebruik van ‘duurzaam’ rechtvaardigt ook niet alles!’ (Volkskrant 18 april).
Zo glijden we af van nieuw organiseren naar nieuwe woorden, holle woorden. Oude wijn in nieuwe zakken. De buitenkant verandert (logo en windmolen) maar niet de binnenkant (nog steeds niet-biologisch  hamburgervlees, nog steeds dezelfde uitputting van de natuurlijke ruimte en nog steeds opgelegde projecten vanuit oude denkkaders). Definitiediscussies en ontbreken van samenhang in handelen, zijn de dood voor duurzaam nieuw organiseren.
People. People who need people are the luckiest people in the World. First be a person who needs people. B. Streisand sings op http://www.youtube.com/watch?v=Y9yepsv842U. Duurzaam is meer dan gezond eten of het verkondigen van de boodschap dat je gezond zou moeten eten. Duurzaam is meer dan windmolens in het Waddengebied plaatsen en ‘groene’ doelen halen. Duurzaamheid gaat over de manier waarop mensen met elkaar producten, diensten en waarden tot stand laten komen. Over hoe en waarom we welke ‘profit’ maken.
Bewust leiderschap. Duurzaam nieuw organiseren vraagt om bewust leiderschap. Om ‘langzame’ leiders die in en vooral ook uit de waan van de dag kunnen stappen, en voeling hebben met het ‘bestaan’, het zijnsniveau, daar waar je voelt dat je leeft, waar je jezelf hoort ademen, waar er ruimte ontstaat om gedachten en vernieuwing toe te laten in plaats van te bedenken. Daar waar de beweging voor het daaropvolgende handelen zich toont. ‘Welk doel dien ik?’, ‘Waarin neem ik mijn medewerkers mee?’,  ‘Welk doel dient mijn organisatie?’. Dit zijn de vragen die een dienend leider zich stelt. Een leider die:
  • in verbinding is met het eigen verhaal en de eigen omgeving en van daaruit  mensen verbindt,
  • de samenhang tussen de delen vanuit een groter geheel beziet,
  • doel en middel weet te scheiden en handelt vanuit menselijk in plaats van economisch perspectief.
  • de uiterlijke verandering laat volgen op de innerlijke beweging van de organisatie.
  • toelaat wat zich aandient en meebeweegt met de verandering.
Transformatie. Bewuste leiders zijn niet de mensen met een leiderschapsfunctie maar de mensen die de innerlijke beweging vanuit verbinding met anderen en in samenhang met dat wat groter is, weten te maken. Dat zijn aanwezige mensen die van daaruit waardevolle relaties weten aan te gaan. Niet vanuit rationele en analytische overwegingen, en met behulp van functionele macht, hiërarchie en controle, maar vanuit menselijke spirit, gelijkwaardigheid, waardering, relativering en humor.
Nieuwe leiderschapsskills! De mensen op de leiderschapsfuncties vormen een sleutelrol in de verandering naar het duurzaam nieuw organiseren. Niet door schijnacties, maar  door de vorm de essentie te laten volgen, te handelen vanuit het zijn. De bewust leider is in staat tot:
  • Contact maken en contact toelaten met mensen in de directe leef en werkomgeving. Thema is aanwezig versus afwezig.
 ‘Je staat op de school van je kind met een andere ouder te praten over een kinderfeestje dat niet doorgaat. Tien minuten later, op je werk, belt diezelfde ouder je op met de mededeling dat het kinderfeestje niet doorgaat. In verbazing laat je weten dat je dat al weet omdat je elkaar op school net gesproken hebt. De ander geeft aan je niet gezien te hebben’.
  • Wederzijdse waardering. Dit is de ingang voor het aangaan van gelijkwaardige en waardevolle relaties. De kunst is om ruimte te geven aan het verhaal van de ander en de betekenis ervan in die van jezelf op te nemen. Thema is erkenning versus miskenning.
‘Je hebt jaren als senior zwaargewicht jarenlang in vaste dienst bij een bedrijf gewerkt, de laatste tijd als oproepkracht vanuit je eigen bedrijf. Tijdens de kortstondige ontmoeting met de nieuwe dienstdoende manager blijkt deze geen idee te hebben wie je bent, wat je voor het bedrijf hebt betekend en wat je zou kunnen betekenen in de toekomst.
  • Zelfrelativering en humor. Samen lachen om de dingen die je doet, is een belangrijke eigenschap in samenwerking en het creëren van duurzame en menselijke organisaties. Thema is controle versus ontspanning.
 ‘Je ligt in het zwembad, en aan de rand van het bad zit een persoon die verslag doet van wat hij ziet, inclusief van jou die in het zwembad ligt. Het verhaal van deze persoon over wat hij ziet en zijn uitleg daarvan is luidruchtig, gericht op gehoor vinden en grappig ten koste van jou en de anderen in de buurt. Er vallen geen stiltes in het commentaar, en er is geen ruimte voor een ander verhaal, jouw verhaal. Je zwemt, in het perspectief van de ander.
Waardevolle en menselijke organisaties ontstaan door mensen en niet andersom zoals we soms denken: dat waardevolle mensen ontstaan door organisaties. De verhalen de ruimte geven is een teken van duurzaam gedrag, waarbij de vorm volgt op de essentie.

Edith Lindhout is organisatiecoach en geeft leiderschapsworkshops en trainingen. Zij is met haar bedrijf Leven en Werk aangesloten bij het Leiderschapshuis in Den Dolder waar organisaties en leiders, voor hen passende vormen van nieuw leiderschap ontdekken en trainen. * Opgeven voor het supervisietraject leiderschap in september en aanvragen van mt-sessies, trainingen op maat, coaching en organisatieopstellingen, kunnen via levenenwerk@edithlindhout.nl