Categorie archief: Uncategorized

Doelgericht leidinggeven en samenwerken in de organisatiedynamiek

Hoe ga je als leider om met het effect van je eigen functioneren? Hoe reageer je op anderen om je doel te bereiken en hoe creëer je  samenwerking in je team? Deze en andere vragen komen aan bod in de driedaagse training Leiderschap en Samenwerking.

Onderwerpen zijn:
Kenmerken van je eigen leiderschap, effectief samenwerken als leider, omgaan met veranderingen en je positionering in de teamdynamiek.

De thema’s zijn als volgt verdeeld over de drie dagen:

  • Dag 1: IK – Persoonlijk leiderschap (bewust aanwezig zijn, zelfkennis, zelfzorg).
  • Dag 2: JIJ en IK – Leiding geven en ontvangen (gelijkwaardig samenwerken in de hiërarchie; constructieve communicatie).
  • Dag 3: WIJ – Organisatie en teamdynamiek (stevig staan, bewust positioneren).

Eerdere deelnemers over de training:

  • Inhoudelijk zeer sterk met een hele goede combinatie theorie en actief toepassen.
  • De theorie en praktijkoefeningen kon ik heel goed linken aan mijn dagelijkse werkzaamheden.
  • Stilstaan bij wat je dagelijks aan het doen bent en waarom, in plaats van maar doordenderen.
  • Op een ander niveau naar je eigen handelen, karakter en persoonlijke en professionele doelen kijken; een grote meerwaarde.
  • Aanrader voor het creëren of vergroten van je bewustzijn. Met een breed, divers palet aan onderwerpen snel de diepte in.
  • ‘Super waardevol. Een apk voor iedereen, leider of geen leider’.
  • ‘De training is ‘nuchter’, met beide benen op de grond, concreet en direct’.
  • ‘Fijne, doortastende aanpak met geduld en precisie, gericht op ieders behoefte’.
  • ‘Een sfeer waarin mensen zich veilig voelen’.
  • ‘Zorgvuldige en geduldige manier van training geven, met oog voor ieder individu’.

De driedaagse Leiderschap en Samenwerken vindt plaats op 5 oktober – 26 oktober – 16 november van 10.00 – 16.00 uur in Utrecht. 480 euro excl 21% btw.

Aanmelden kan op productieleidersnetwerk@gmaill.com
We zien je graag!

Edith Lindhout Leven en Werk – Organisatie coaching en training in leiderschap en samenwerken. Voor medewerkers, professionals, leidinggevenden, teams en directieleden.
#Leiderschap en management #Persoonlijk leiderschap #Persoonlijke ontwikkeling in professioneel functioneren #Gezond werken #Het goede gesprek voeren.

Als alles weer begint … over gezond werken in coronatijd

Maandenlang heb ik onbewust gedacht dat corona op 1 september voorbij zou zijn. De dreun was dan ook groot toen ik na de zomervakantie toch gewoon weer de doekjes, keukenrollen en hygiënepompjes op kantoor zag staan en ik begroet werd door van mij weg stappende collega’s. Voor fysieke virusbestrijding blijkt genoeg aandacht – hou afstand, ook thuis een goed bureau etc. – maar hoe geestelijk gezond te blijven in tijden van corona? Drie vragen ter zelfzorg.


Desiree Dolron

I) Welke stress-creërende gedachten en gedrag herken je in onderstaande types?
Gedachten die tijd en energie kosten, rondom bijvoorbeeld werken tijdens corona:

  • ‘Ook tijdens corona ben ik altijd positief en doe ik mee met alle nieuwe ideeën’.
    De enthousiasteling: ik ben overal voor in; alles kan en ik mag niks missen.
  • ‘De looproute leg ik aan, zodat iedereen loopt zoals ik het wil anders gaat het niet goed’.
    De drammer: het moet gaan zoals ik wil want ik weet het het beste en heb altijd gelijk.
  • ‘Noodscenario 133 over omgaan met een virusuitbraak, had ik vorig jaar al geschreven!’.
    De rampdenker: het gaat met zekerheid fout en dat moet ik voorkomen.
  • ‘In het uitvoeren van de omgangsregels op kantoor doe ik het graag zo precies en goed mogelijk’.
    De perfectionist: er mag niets op mij aan te merken zijn, alles moet 100% perfect en ik mag geen fouten maken.
  • Met zoom kan ik gelukkig de hele dag en nacht contact houden met iedereen’.
    De pleaser: men moet mij aardig vinden, ik moet doen wat anderen willen.
  • ‘Als iemand met corona in de maag zit, zal ik deze persoon met hart en ziel ondersteunen’.
    De helper: ik moet helpen.

De tijd- en energietips
1
. Laat stress als leefstijl los (Brene Brown).
Creëer stress-loze gedachten die bijdragen aan je levensvreugde
2 Buig dat wat ‘moet’ om in iets waarom je het doet: Ik kies ervoor om … te doen, omdat ik wil … (Marshall Rosenberg).

II) Hoe blijf jij gezond in je werk?
De werking van aandacht is zalvend. Niet die van anderen maar juist die van jezelf. Door je aandacht te richten op je eigen gevoel en dat wat je nodig hebt ontstaat er ruimte om aanwezig te zijn zonder moeite, gedoe en strijd. Als dat gedoe wel ontstaat en de aandacht in verstarrende gedachtegangen gaat vastzitten – die ook weer stijfheid en pijn in het lijf brengen – geef jezelf dan eenvoudig die aandacht terug. Dat hoeft niet in een resort of klooster, maar gewoon op je stoel met jezelf. Zo eenvoudig dat je het vergeet in alle ingewikkeldheid van het leven. Wel doen!

De zelfzorg Tips
1.
Oefen tevredenheid
2. Wees je bewust van je aandacht en doe de dingen met aandacht.
3. Evalueer regelmatig:
* Hoe zorg ik voor afwisseling tussen inspanning en ontspanning? *
* Waar draag ik aan bij? Wie of wat draagt bij aan mij? *
* Hoe verhoudt mijn levenskracht zich tot mijn draaglast? *

III) Hoe werk jij samen?
Alles van waarde is weerloos (Lucebert
). Het kleine en het fijne is door de vertraging weer eventjes in beeld gekomen. Door vermindering van de hoeveelheid prikkels krijgt de ontmoeting ook weer de waarde die het in zich heeft. Met gevoel van tijd, kunnen we als vanzelf weer met empathie luisteren en onze eigenlijke benodigdheden meenemen in het gesprek. Dit creëert verbinding.

Op een mooi en gezond nieuw school-, werk-, sport-, kunst- en cultuurseizoen!

Niki de Saint Phalle

Dit blog is afkomstig uit de workshop ‘Als alles weer begint – gezond werken’ met kennis en vaardigheden uit tijd- en stressmanagement.

Deze thema’s komen ook aan bod in de
3daagse training Leiderschap en Samenwerken op 5 oktober – 26 oktober – 16 november
Utrecht, 480 euro excl.21%btw.
productieleidersnetwerk@gmail.com

Lopen op twee benen voor balans – zelfonderzoek naar je harde werker.

Als harde werker zet je je beste beentje voor. Hoe harder je werkt, hoe groter de spagaat dan echter wordt tussen je beste beentje en je achterste beentje. Hoe hou je zo je balans?

Menigmaal door eerst om te vallen en daarna te leren lopen op 2 benen. Zo ook Irma, ziek gemeld wegens overwerktheid en uitputting. ‘Al’ haar tijd, aandacht en energie had zij in haar werk gestopt om 100 % perfect werk te leveren in wat zij dacht dat de directie blij zou maken.

Hoe ongeïnteresseerder en kritischer de directie was, hoe meer zij haar oren naar die directie liet hangen en hoe meer tijd zij in haar werk ging stoppen om het in hun ogen goed te doen. Het perfectionisme en please-gedrag hadden haar in het verleden altijd succes en waardering opgeleverd maar nu niet met als gevolg verwarring en leegte.

Een nieuwe manier van werken stond voor haar open nu ze inzag dat haar behoefte aan waardering haar had opgejut. Door vanaf nu ook zorg te besteden aan haar eigen grenzen en behoeften in plaats van alleen die van de ander, trok zij in wezen haar achterste been bij en leerde zo krachtig en stevig te staan – voor haar eigen ambities met oog voor de ander, en om met oog voor haar eigenheid en grenzen opdrachten van anderen uit te voeren.

Net als Willemijn die inzag dat zij als directielid hard werkte om een plek te creëren waarin ze zich verbonden kon voelen maar door haar manier van werken juist iedereen van zich af stootte.

Voor balans is het noodzakelijk te weten wat je doet als je je beste beentje voor zet en welk ‘been’ je hebt bij te trekken voor balans en evenwicht. Onderzoek je harde werker en zoek uit wat die doet en waarom. Veel succes!

Dit blog is afkomstig uit de workshop ‘Als alles weer begint … gezond werken’ met kennis en vaardigheden rondom tijd- en stressmanagement. Deze thema’s komen o.a. ook aan bod in de driedaagse training Leiderschap en Samenwerken op 5 oktober – 26 oktober – 16 november 10.00 – 16.00 uur, Utrecht, 480 euro exclusief 21%btw. Nog 2 plekken.  Aanmelden productieleidersnetwerk@gmail.com

Voor vragen: Edith Lindhout Leven en Werk
Coaching en Training in persoonlijk en professioneel leiderschap en samenwerken.
levenenwerk@edithlindhout.nl
www.edithlindhout.nl

Alleen een hek stopt de sterke leider – het donker en licht in leiderschap

Aan de start van de leiderschapstraining vroeg een deelnemer mij hoe het fietsen naar mijn werk mij beviel, sinds ik verhuisd was van stadscentrum naar boerendorp. Sommige vragen brengen een hoop aan het licht.

Luchtig vertelde ik dat ik als stadse gewend was over elk loopje en fietsritje maximaal tien minuten te doen. Nu zat ik alleen al naar mijn werk veertig minuten op de fiets, waarbij ik me na tien minuten steevast afvroeg of ik hier wel de tijd voor had, hoe mooi de fietsroute door bos en weiland ook was.

Mijn uithoudingsvermogen werd op de proef gesteld. Fietste ik in het najaar fluitend elke dag tien kilometer heen en terug, met de weken en de komst van de donkerte en koude, maakte het fluiten plaats voor volharding. Het was eigenlijk te zwaar aan het worden en niet meer leuk.

Ongeacht de veranderde omstandigheden, was doorgaan mijn credo want: ‘als je eenmaal stopte, ging je nooit meer fietsen’ en ‘het was te doen’, want in mijn geheugen zat het feit dat mijn vader ook vijf dagen per week twaalf kilometer heen en weer fietste in elk weertype en seizoen.

Om mijn positieve volhardendheid vast te kunnen houden, diende ik wel mijn grenzen te negeren en die van mijn huisgenoten want als ik fietste, fietste iedereen. Te zwaar, te veel, te vaak en niet meer leuk bestonden niet. Dat die norm voor mezelf op den duur te hoog gegrepen was, maakte de situatie ongemakkelijk: ‘Hoe kon ik stoppen als ik wilde dat fietsen de norm bleef?’

Welnu, op een vroege ochtend in januari, fietste ik op een pikdonker bospad in volle vaart tegen een gesloten hek op dat ik niet had gezien. De volhardendheid was in een klap gebroken, de inkeer gedwongen ingezet. ’Winterstop!’ noemde ik de doorbraak, en alle betrokkenen haalden opgelucht adem.

Het hek als onvermijdbare leiderschapsles over het balanceren tussen kracht en kwetsbaarheid, tussen doorzetten en inkeren om de signalen op de weg mee te kunnen nemen in plaats van te negeren.
Leiderschap dat in dit balanceren de ruimte creëert om mee te kunnen bewegen met verandering, en de discipline kent om het op tijd anders te doen om onbedoeld destructief handelen te voorkomen.

En de trainingsgroep? Die ging zich bezinnen op de vraag of en hoe als team verder te gaan.
Een stevig effect van een onschuldig bedoelde vraag en antwoord.

Edith Lindhout
Leven en Werk – Leiderschap en Teamwork
Coaching, Training, Advies voor individuen, groepen, teams en organisaties.

Als dat maar fout gaat – grappige tekst blijkt gevaarlijke faaltip

Onlangs zag ik een jonge vrouw op ouderwetse manier op de fiets stappen: twee handen aan het stuur, rechtervoet op rechterpedaal en steppen met linkervoet om de fiets aan het rollen te krijgen en het linkerbeen over of voorlangs het zadel naar linker pedaal te brengen.

Dit fietsproces stopte al op het moment dat de vrouw rechtervoet op rechterpedaal wilde zetten: haar voet slipte er vanaf, terwijl linkerbeen wel net de aanzet tot steppen had gegeven. Ze viel naast haar fiets op de grond, terwijl ze het stuur vast hield en de fiets langzaam over haar heen viel.

Het zag er heel raar uit. Onbegrijpelijk ook omdat ik nog niet precies snapte hoe dit nu fout kon gaan. Ik ging naast haar staan, nam de fiets over en bood rustig wachtend tot ze opgestaan was, bescherming tegen kijkers en schaamte.

‘Nou dat gaat lekker’ zei ze. Op dat moment zag ik een rode sticker op haar spatbord zitten met de tekst: ‘Als dat maar fout gaat’.

Ter ontspanning zei ik: ‘nou, als dat maar fout gaat’, in de veronderstelling dat ze zelf wel wist dat deze tekst op haar fiets stond, en dat dat best een grappig gegeven was. Ze zei: ‘Nou bedankt he?’ en fietste weg met net zo’n rode kleur op haar wangen als de sticker had.

Als zij zou weten hoeveel effect een gedachte heeft op ons gedrag, dan zou ze de sticker vast en zeker onmiddellijk van haar spatbord krabben.

Het lijkt zo grappig maar is het eigenlijk helemaal niet.

 

 

 

 

Stuur jezelf aan! – De moeilijke taak van de leider in zelfsturing

Wat heeft de manager van zelfsturing nog wel en niet (meer) te doen in een zelfsturende organisatie? Wat hebben medewerkers in teamverband anders te doen dan voorheen? Een handreiking bij de ontwikkeling van zelfsturing.

Snap de essentie van de verandering
De verandering van old school management en samenwerken, naar zelfsturing in de organisatie, is in essentie het loslaten van de aansturing, begeleiding en controle door leiders bij taakuitvoering. De management- en leiderschapstaken rouleren tussen de teamleden. Leiden en volgen wisselen elkaar in het team af en leiders gaan volgen en volgers worden leidend. Dit vraagt om een mindshift.

Mindshift
Om van de bekende hiërarchische, verticale samenwerkingsrelatie te komen naar een gelijkwaardige horizontale samenwerking in de hiërarchie, is een mindshift nodig van alle betrokkenen. Het vraagt niet alleen de vaste functies en posities van manager, teamleider en medewerker los te laten. Het vraagt daarnaast ook een groot persoonlijk inzicht in de eigen ontwikkeling naar gelijkwaardig communicatiegedrag, gecombineerd met kennis van teamwork en leiderschap- en managementtaken. Lees over gelijkwaardig gedrag in de hiërarchie meer in het artikel De waarde van waardering.

De nieuwe managementtaak bij zelfsturing
Wat de manager in de zelfsturing te doen heeft is bekend: loslaten van controle, beheersing en begeleiding. Overigens best lastig zoals u kunt lezen in  7 mislukkingsfactoren voor succesvol organiseren met zelfsturing! Daar komt een nieuwe taak voor in de plaats, namelijk het faciliteren van de taakuitvoering. Dat doe je door:

  • Structuur te bieden: het bestaansrecht en de bedoeling van de organisatie en de teams als ijkpunt nemen voor de taken, acties en de organisatiestructuur die dienend en veranderend is aan de uitvoering van het werk.
  • Kaders bieden: voor taakuitvoering. Werken vanuit resultaatverwachting middels heldere doelen, tijd- en budgetafspraken en terugkoppeling daarover.
  • Keuze in management- en leiderschapstaken: welke wel en (nog) niet in het team beleggen.
  • Ruimte maken voor ontwikkeling: niet in een keer in het diepe gooien maar de individuele en teamvermogens in de zelfsturing vanaf het begin van de teaminstallatie ontwikkelen in een leertraject. Ook de rol en het effect van het managementgedrag staan in dit licht ter bespreking. Bij een helder geformuleerd groeipad, kan teamcoaching effectief zijn.

Naast het oppakken van de nieuwe managementtaak, heeft de zelfsturende manager ook een andere plek in te nemen en ander gedrag te vertonen.

  • De managementplek: ruggensteun zijn en verbinding en samenhang in taken uitdragen ipv voorop lopen, de weg wijzen en zeggen hoe het moet en hoort.
  • De managementstijl: leiden door de vraag te stellen ‘hoe kan ik dienen’. Volg wat nodig is en faciliteer dit. Zo blijft de bedoeling en de realiteit centraal staan in het organiseren en voorkomt het de uitvoering van managementplannen die los staan van de werkelijkheid.

Dienend leiden doe je door:

  • waardering uit te spreken voor ideeën, besluitvorming, eigenaarschap en zelfstandige probleemoplossing van de teams. Leg de verbinding tussen professionals binnen kaders, doelen en resultaat.
  • vertrouwen te hebben in de potentiele ontwikkeling van vermogens op individueel en teamniveau. Stapsgewijze ontwikkeling naar zelfsturing en teamwork faciliteren.
  • open en informatief contact te onderhouden voor wederzijdse informatie-uitwisseling. Stel daarbij vooral veel vragen in plaats van te vertellen wat je vindt en hoe het moet vanuit de eigen beleving.

3 valkuilen op de weg

1. Controle en beheersing toch (onbewust) vasthouden en daarmee dubbelzinnige boodschappen van vrijheid en controle uitdragen. Dat veroorzaakt onduidelijkheid.
2. V
ia informele en persoonlijke 1 op 1 relaties, aan informatie komen en niet taakgerichte verbindingen aangaan met als gevolg een verdeel en heerscultuur met een schaduw hiërarchie.
3. Eigen persoonlijke thema’s niet kennen en deze daardoor onbewust uitleven in het neerzetten van het eigen leiderschap en installeren in de organisatie.

Met de juiste plek, taak en stijl kan het managen van zelfsturing een succes worden. Veel succes op de weg!

Voor coaching, training, advies

Edith Lindhout
Leven en Werk

Verbetering van leiderschap, samenwerking en organisatiemanagement.

Voor medewerkers, teams, leidinggevenden en managers, directeuren en bestuurders.

www.edithlindhout.nl

 

Persoonlijk leiderschap en de constructieve kracht van macht

Macht heeft kracht in zich, en als je deze constructief gebruikt, is het een vermogen om verandering tot stand te brengen. Belangrijke voorwaarde: de bereidheid om je macht en invloed te kennen, aan te nemen en op een constructieve manier in te zetten.

Machtspositie
Hoe mensen macht inzetten hangt samen met hoe mensen op hun machtspositie terecht zijn gekomen (Steiner). ‘De meest voorkomende manier, is het gevecht naar de top en het positioneren op de ladder van succes, een manier die ons met de paplepel is ingegoten. Macht verwerven en behouden via deze weg, zet hele groepen mensen neer als machteloos. Machteloos is zo het spiegelbeeld van autoritaire macht en kent een symbiotische relatie met de bovensten op de ladder, waarin de machtelozen vrijwillig de macht overgeven aan een persoon’ aldus Steiner.

Polariteit macht-machteloos
Het doorbreken van deze polariteit van macht-machteloos kan door de ontwikkeling van individuele macht aldus Steiner. Zeven bronnen die bijdragen aan de ontwikkeling van individuele macht en het vermogen om invloed te hebben, gepaard aan de chakra’s in Yoga, zijn volgens Steiner: kennis, communicatie, liefde, passie (betrokkenheid), transcendentie (bewust van je bestaan en het grotere), gegrond zijn (aards), (zelf)beheersing (macht).

Macht is dan een vermogen dat veel verder gaat dan het manipuleren of overheersen van anderen; macht is dan het vermogen verandering tot stand te brengen.

Persoonlijk leiderschap en zelfsturing
Zelfbeheersing gaat zo vooraf aan de controle en beheersing van anderen en gaat in populairdere bewoordingen over persoonlijk leiderschap: geef leiding aan jezelf alvorens leiding te geven aan anderen. Persoonlijk leiderschap zet zichzelf in dienst van het grotere geheel, is bewust van wie wat bepaalt en maakt bespreekbaar hoe het gaat en wat de geschreven en ongeschreven regels zijn die mensen en onderwerpen in- en uitsluiten, die een disbalans veroorzaken in geven en nemen, en die de rangorde verstoren.

Leiderschapsgroei door ontwikkeling van innerlijkheid
Leiders met een rijk innerlijk leven kunnen de valkuilen van hun ego vermijden, ten diensten van het algemeen belang aldus Reybrouck en D’Ansembourg. Dominique Steiler, directeur van Ecole de management in Grenoble, onderschrijft de gedachte dat managers zich, vooral in de hogere kaders, door de huidige uitdagingen niet meer kunnen laten leiden door hun emoties en hun ego, en het getuigt van goed beleid om hen tijdens de opleiding te stimuleren tot zelfkennis. De voordelen van het leren van innerlijke vrede nog steeds beschouwen als soft of als iets wat uitsluitend tot de privésfeer behoort, lijkt hen het teken van een gevaarlijk gebrek aan inzicht, visie, openheid van geest en verantwoordelijkheidsgevoel.

Dienend leiderschap
Vrede kun je leren, aldus Reybrouck en D’Ansembourg door je zelfkennis te vergroten, je uitdrukkingsvaardigheden te verbeteren rondom gevoelens en behoeften, je empatisch vermogen te ontwikkelen en te focussen op je levenslust voor het gevoel van verbinding. Dit door meditatieve interventies, positieve en toegepaste psychologie, geweldloze communicatie en de ontwikkeling van compassie in coaching en training.

Alleen via de ontwikkeling van innerlijkheid vind je in de buitenwereld vrede want het individu en de groep zijn nauw met elkaar verbonden.

Leven en Werk zet deze inzichten en methoden in voor het ontwikkelen van bewustzijn, kennis en vaardigheden in (persoonlijk) leiderschap en management, organiseren en groepsdynamiek. Zo leren leiders en professionals in teams en organisaties de realiteit waar te nemen zoals deze zich aan hen voordoet om vandaaruit effectief en efficiënt te handelen en communiceren. Er is daarbij aandacht voor gezondheid door vaardigheden in stress- en timemanagement.

Gebruikte literatuur:
‘De 7 bronnen van macht: een alternatief voor autoriteit’ van Claude M. Steiner.
‘Vrede kun je leren’ van David van Reybrouck en Thomas D’ Ansembourg.

12 tips voor het overbruggen van idee en werkelijkheid aan de hand van oud en nieuw

Hoe moet dat, oud en nieuw vieren? Een vraag die ik vanaf november regelmatig voorbij hoor komen. Over kerst mag je zeuren, dan mag je zielig zijn, eenzaam, ongelukkig en op je dieptepunt, maar met oud en nieuw moet het allemaal wel leuk zijn en zo niet dan is het duidelijk dat er iets met je aan de hand is. Hier een aantal tips om de illusie van oud en nieuw en de werkelijkheid zoals die zich aan ons voordoet te overbruggen en zo van dit feest echt een feest te maken.

Ongelukkig

Wat maakt ons zo ongelukkig op oud en nieuw’? Het is het verschil tussen het idee van feest, ingegeven door de beelden uit de voorbereidende kleding-, inrichting- en kookbladen, en de werkelijkheid zoals die zich aan ons voordoet. Dit verschil tussen idee en werkelijkheid, maakt dat we geloven in onze eigen mislukking en de gedachte er niet bij te horen ook al weten we niet precies waarbij.

12 tips voor een ‘gelukkig nieuwjaar’ in Nederland: 

  1. Kies een geschikte woonkamer om je met andere mensen in te verzamelen: groot en bij voorkeur op de begane grond zodat je snel buiten bent om 00.01 uur (geen benauwde zolderkamertjes).
  2. Manage je verwachtingen: een lege, loze avond ligt voor je tot ver na je gebruikelijke bedtijd. Al het andere dat zich voordoet is leuk meegenomen.
  3. Kom al vroeg bij elkaar, zeg om 19.00 uur, dan duurt de avond lekker lang.
  4. Als het kan, kom al met het eten en ga om 17.00 uur gourmetten. Ieder neemt z’n eigen vleesschaal, bord, glas en bestek mee. Neem je afwas ’s nachts weer mee terug naar huis.
  5. Neem een bordspel mee. Als iedereen dat doet, heb je lekker veel keus. Overleg vooraf wie de sjoelbak meeneemt, anders sjouw je misschien voor niets.
  6. Neem voor de zekerheid een goed boek mee.
  7. Sta om 23.59 uur op van je stoel en zeg: ‘Is het verdorie al zo laat, wat gaat de tijd toch hard’ en tel dan met de andere aanwezigen om 23.59.50 hardop af van tien tot nul.
  8. Bij nul val je de dichtstbijzijnde persoon in de armen en wens je deze een gelukkig nieuwjaar, daarna de anderen in de woonkamer en daarna de mensen op straat, ook vreemden, weer of geen weer. Huil daarbij (een beetje!) van ontroering.
  9. Neem een brandende sigaar en sterretjes mee voor het geval er geen andere mensen op straat zijn en alleen doodse eenzaamheid je treft. Steek de sterretjes dan aan en roep: gelukkig nieuwjaar.
  10. Na de goede wensen gewenst en ontvangen te hebben, ga je in de woonkamer van de buren zitten of keer je terug in de woonkamer waar je die avond gestart bent om het bordspel af te maken.
  11. Ga niet voor 02.00 uur naar huis of bed, anders lijkt het op een gewone avond en dat is het niet!
  12. Sta de volgende morgen vroeg op, zodat je rustig en op gemak een heerlijk nieuwjaarsontbijt kunt nuttigen, en toch ook nog naar een nieuwjaarsdienst kunt en de gebruikelijke nieuwjaar bezoekjes af kunt leggen. Vergis je niet, 1 januari is een drukke dag!  

Alternatieven voor TIP 1: A. Blijf alleen thuis en doe iets leuks. B. Ga naar het buitenland en wees blij verrast als er ineens een feest blijkt te zijn.

Leven en Werk – Coaching, Training, Advies in leiderschap, samenwerken en organisatieontwikkeling. Voor individuen, teams en organisaties. www.edithlindhout.nl

Overmacht

Bij aankomst bleek dat de school ondergelopen was wegens langdurige dakwerkzaamheden en een enkele nachtelijke regenbui. De kinderen mochten veiligheidshalve niet naar binnen. Kinderen blij, ouders naar huis in plaats van naar het werk. Als het journaal ons beelden van zoiets in Afrika zou tonen zouden we zeggen: ‘typisch Afrika’ maar nu riep iedereen welwillend in koor: ‘overmacht’. Opvallend hoe de culturele locatie van een gebeurtenis, ons oordeel beinvloedt.