Bladblazers en de juiste taak en plek

Een vriendin vertelde mij dat haar buurman de herfstbladeren van de bomen alvast met een
bladblazer er afblies, omdat hij anders ‘bezig zou blijven’. Ook ik zag onlangs een bladblazer; deze
stond tussen de bomen in het bos. Vervreemding door schijnbare gewoonheid.

In dat zelfde bos werd ook een eenzaam groen brievenbusje geleegd door een telefonerende  meneer. Hij vroeg mij, wandelaar en stilgevallen door de aanblik van de bladblazer in het bos, of hij me ergens mee kon helpen. Loskomend uit mijn trance antwoordde ik dat ik een bladblazer in het bos zag staan. In plaats van het verwachte praatje dat daarop zou volgen, werd de man boos en zei: ‘Weet u wel dat u op mijn oprijlaan staat!’.

De oprijlaan? Deze opmerking negerend gaf ik aan dat ik het gewoon wel bijzonder vond, zo’n bladblazer in het bos. Iets in die opmerking werkte kalmerend en hij legde mij –arm mens- geduldig uit dat je het bospaadje tussen je huis en je brievenbusje bladvrij moest houden want als je het niet bijhield kon je het brievenbusje (of andersom, je huis) niet meer vinden. Dat de bladblazer niet alleen dat paadje maar in zijn blaasdrift het hele bos rondom het paadje had leeg gewapperd, zag hij blijkbaar niet als een opvallend fenomeen. Terwijl ik geïnteresseerd luisterde werd hij ineens toch weer boos en zei: ‘Hoe bent u hier eigenlijk gekomen, want vandaar uit loopt het wandelpad over privé terrein of hoe komt u hier anders terecht?’.

Nonchalant wees ik achter me en zei ‘O, ik woon daar’ (als in: ik hoor hier ook), maar ‘daar’ bleek een reusachtige bos-villa te zijn, terwijl ik natuurlijk doelde op een huisje verder op in het dorp. Het was duidelijk dat hij niet geloofde dat ik uit de bos-villa kwam en blij met de ontmaskering blafte hij nog wat als ‘o ja?, o ja?’, waarop ik opnieuw zei dat ik het verschil in perspectief tussen ons op de bladblazer zo bijzonder vond. Ik probeerde daarmee opnieuw aan te tonen dat ik naar mijn idee geen bedreiging vormde maar een kletspraatje zat er toch ook niet meer in.

Hoe absurd en grappig de situatie ook was, ik was hevig aangedaan door de neerbuigende toon waarop ik – wandelaar en dorpsgenoot – om oneigenlijke redenen op mijn plek was gezet. Op de plek van het plebs, het gewone volk, dat zich niet op gelijke voet diende te verhouden met de ‘bazen van de wereld’. De klassenvrije samenleving leek nog niet overal doorgedrongen, ook thuis niet bleek later waar mijn wandelvriendin zei dat een bladblazer in het bos absurd was maar dat zij er nooit iets van zou laten merken, net als mijn huisgenoot die zijn wijsheid uit een ver ‘oud-geld’-verleden met mij deelde, door te zeggen dat ik voortaan gewoon vriendelijk moest knikken in het voorbijgaan, zonder iets te zeggen. De eerstvolgende keer dat ik daar met hem liep en de man weer bij zijn brievenbusje stond maakte hij rechtsomkeert!

Mijn buurman -politieman- wist mij te vertellen dat hij in hetzelfde bos had hard gelopen en zich kapot was geschrokken van een man achter een boom – zonder bladblazer maar met jachtgeweer. Geschrokken riep hij uit: ‘Wat doet u nou!’ waarop de man boos reageerde met: ‘Wat doet U hier kan ik beter vragen’.

Ik vraag me sindsdien alleen maar af: wie was hier niet op zijn plek? De bladblazer in het bos of ik.

Edith Lindhout
Leven en Werk – training, supervisie, workshop en coaching.

Over Plek geeft Leven en Werk ook (team)training, supervisiebijeenkomsten en coaching.

Over de training Plek nemen in je team en organisatie:
Met humor en stevige theoretische onderbouwing creëerde Edith een dag met een fijne groep die open en in volle samenwerking aan de slag ging met het onderwerp “je plek nemen”. Als trainer doorziet Edith persoonlijke en organisatievraagstukken direct en weet met respect, liefdevol en doortastend inzichten te creëren voor alle deelnemers. Ik was al fan, maar vanaf nu kan ik haar ook echt aanraden aan iedereen die een coach of trainer zoekt die werkelijk het verschil durft te maken. Ingeborg Wegter (interim manager/docent Management in de zorg).

Leven en Werk heeft in de voormalige gevangenis De Vrije Wolf een Nieuwe werkplek gevonden – een symbolische plek voor Vrij zijn in je werk, team en organisatie. #Leiderschap en samenwerken #Persoonlijk leiderschap # Plek #Perspectief op de zaak #Leidinggeven en managementvaardigheden #effectieve communicatie.

Doelgericht leidinggeven en samenwerken in de organisatiedynamiek

Hoe ga je als leider om met het effect van je eigen functioneren? Hoe reageer je op anderen om je doel te bereiken en hoe creëer je  samenwerking in je team? Deze en andere vragen komen aan bod in de driedaagse training Leiderschap en Samenwerking.

Onderwerpen zijn:
Kenmerken van je eigen leiderschap, effectief samenwerken als leider, omgaan met veranderingen en je positionering in de teamdynamiek.

De thema’s zijn als volgt verdeeld over de drie dagen:

  • Dag 1: IK – Persoonlijk leiderschap (bewust aanwezig zijn, zelfkennis, zelfzorg).
  • Dag 2: JIJ en IK – Leiding geven en ontvangen (gelijkwaardig samenwerken in de hiërarchie; constructieve communicatie).
  • Dag 3: WIJ – Organisatie en teamdynamiek (stevig staan, bewust positioneren).

Eerdere deelnemers over de training:

  • Inhoudelijk zeer sterk met een hele goede combinatie theorie en actief toepassen.
  • De theorie en praktijkoefeningen kon ik heel goed linken aan mijn dagelijkse werkzaamheden.
  • Stilstaan bij wat je dagelijks aan het doen bent en waarom, in plaats van maar doordenderen.
  • Op een ander niveau naar je eigen handelen, karakter en persoonlijke en professionele doelen kijken; een grote meerwaarde.
  • Aanrader voor het creëren of vergroten van je bewustzijn. Met een breed, divers palet aan onderwerpen snel de diepte in.
  • ‘Super waardevol. Een apk voor iedereen, leider of geen leider’.
  • ‘De training is ‘nuchter’, met beide benen op de grond, concreet en direct’.
  • ‘Fijne, doortastende aanpak met geduld en precisie, gericht op ieders behoefte’.
  • ‘Een sfeer waarin mensen zich veilig voelen’.
  • ‘Zorgvuldige en geduldige manier van training geven, met oog voor ieder individu’.

De driedaagse Leiderschap en Samenwerken vindt plaats op 5 oktober – 26 oktober – 16 november van 10.00 – 16.00 uur in Utrecht. 480 euro excl 21% btw.

Aanmelden kan op productieleidersnetwerk@gmaill.com
We zien je graag!

Edith Lindhout Leven en Werk – Organisatie coaching en training in leiderschap en samenwerken. Voor medewerkers, professionals, leidinggevenden, teams en directieleden.
#Leiderschap en management #Persoonlijk leiderschap #Persoonlijke ontwikkeling in professioneel functioneren #Gezond werken #Het goede gesprek voeren.

Lopen op twee benen voor balans

Als harde werker zet je je beste beentje voor. Hoe harder je werkt, hoe groter de spagaat dan echter wordt tussen je beste beentje en je achterste beentje. Hoe hou je zo je balans?

Menigmaal door eerst om te vallen en daarna te leren lopen op 2 benen. Zo ook Irma, ziek gemeld wegens overwerktheid en uitputting. ‘Al’ haar tijd, aandacht en energie had zij in haar werk gestopt om 100 % perfect werk te leveren in wat zij dacht dat de directie blij zou maken.

Hoe ongeïnteresseerder en kritischer de directie was, hoe meer zij haar oren naar die directie liet hangen en hoe meer tijd zij in haar werk ging stoppen om het in hun ogen goed te doen. Het perfectionisme en please-gedrag hadden haar in het verleden altijd succes en waardering opgeleverd maar nu niet met als gevolg verwarring en leegte.

Een nieuwe manier van werken stond voor haar open nu ze inzag dat haar behoefte aan waardering haar had opgejut. Door vanaf nu ook zorg te besteden aan haar eigen grenzen en behoeften in plaats van alleen die van de ander, trok zij in wezen haar achterste been bij en leerde zo krachtig en stevig te staan – voor haar eigen ambities met oog voor de ander, en om met oog voor haar eigenheid en grenzen opdrachten van anderen uit te voeren.

Net als Willemijn die inzag dat zij als directielid hard werkte om een plek te creëren waarin ze zich verbonden kon voelen maar door haar manier van werken juist iedereen van zich af stootte.

Voor balans is het noodzakelijk te weten wat je doet als je je beste beentje voor zet en welk ‘been’ je hebt bij te trekken voor balans en evenwicht. Onderzoek je harde werker en zoek uit wat die doet en waarom. Veel succes!

Voor vragen: Edith Lindhout Leven en Werk
Coaching en Training in persoonlijk en professioneel leiderschap en samenwerken.
levenenwerk@edithlindhout.nl
www.edithlindhout.nl

Als alles weer begint … over gezond werken in coronatijd

Maandenlang heb ik onbewust gedacht dat corona op 1 september voorbij zou zijn. De dreun was dan ook groot toen ik na de zomervakantie toch gewoon weer de doekjes, keukenrollen en hygiënepompjes op kantoor zag staan en ik begroet werd door van mij weg stappende collega’s. Voor fysieke virusbestrijding blijkt genoeg aandacht – hou afstand, ook thuis een goed bureau etc. – maar hoe geestelijk gezond te blijven in tijden van corona? Drie vragen ter zelfzorg.


Desiree Dolron

I) Welke stress-creërende gedachten en gedrag herken je in onderstaande types?
Gedachten die tijd en energie kosten, rondom bijvoorbeeld werken tijdens corona:

  • ‘Ook tijdens corona ben ik altijd positief en doe ik mee met alle nieuwe ideeën’.
    De enthousiasteling: ik ben overal voor in; alles kan en ik mag niks missen.
  • ‘De looproute leg ik aan, zodat iedereen loopt zoals ik het wil anders gaat het niet goed’.
    De drammer: het moet gaan zoals ik wil want ik weet het het beste en heb altijd gelijk.
  • ‘Noodscenario 133 over omgaan met een virusuitbraak, had ik vorig jaar al geschreven!’.
    De rampdenker: het gaat met zekerheid fout en dat moet ik voorkomen.
  • ‘In het uitvoeren van de omgangsregels op kantoor doe ik het graag zo precies en goed mogelijk’.
    De perfectionist: er mag niets op mij aan te merken zijn, alles moet 100% perfect en ik mag geen fouten maken.
  • ‘Met zoom kan ik gelukkig de hele dag en nacht contact houden met iedereen’.
    De pleaser: men moet mij aardig vinden, ik moet doen wat anderen willen.
  • ‘Als iemand met corona in de maag zit, zal ik deze persoon met hart en ziel ondersteunen’.
    De helper: ik moet helpen.

De tijd- en energietips
1. Laat stress als leefstijl los (Brene Brown).
Creëer stress-loze gedachten die bijdragen aan je levensvreugde
2 Buig dat wat ‘moet’ om in iets waarom je het doet: Ik kies ervoor om … te doen, omdat ik wil … (Marshall Rosenberg).

II) Hoe blijf jij gezond in je werk?
De werking van aandacht is zalvend. Niet die van anderen maar juist die van jezelf. Door je aandacht te richten op je eigen gevoel en dat wat je nodig hebt ontstaat er ruimte om aanwezig te zijn zonder moeite, gedoe en strijd. Als dat gedoe wel ontstaat en de aandacht in verstarrende gedachtegangen gaat vastzitten – die ook weer stijfheid en pijn in het lijf brengen – geef jezelf dan eenvoudig die aandacht terug. Dat hoeft niet in een resort of klooster, maar gewoon op je stoel met jezelf. Zo eenvoudig dat je het vergeet in alle ingewikkeldheid van het leven. Wel doen!

De zelfzorg Tips
1. Oefen tevredenheid
2. Wees je bewust van je aandacht en doe de dingen met aandacht.
3. Evalueer regelmatig:
* Hoe zorg ik voor afwisseling tussen inspanning en ontspanning? *
* Waar draag ik aan bij? Wie of wat draagt bij aan mij? *
* Hoe verhoudt mijn levenskracht zich tot mijn draaglast? *

III) Hoe werk jij samen?
Alles van waarde is weerloos (Lucebert). Het kleine en het fijne is door de vertraging weer eventjes in beeld gekomen. Door vermindering van de hoeveelheid prikkels krijgt de ontmoeting ook weer de waarde die het in zich heeft. Met gevoel van tijd, kunnen we als vanzelf weer met empathie luisteren en onze eigenlijke benodigdheden meenemen in het gesprek. Dit creëert verbinding.

Op een mooi en gezond nieuw school-, werk-, sport-, kunst- en cultuurseizoen!

Niki de Saint Phalle

Dit blog is afkomstig uit de workshop ‘Als alles weer begint – gezond werken’ met kennis en vaardigheden uit tijd- en stressmanagement.

Deze thema’s komen ook aan bod in de
3–daagse training Leiderschap en Samenwerken op 5 oktober – 26 oktober – 16 november
Utrecht, 480 euro excl.21%btw.
productieleidersnetwerk@gmail.com

Lopen op twee benen voor balans – zelfonderzoek naar je harde werker.

Als harde werker zet je je beste beentje voor. Hoe harder je werkt, hoe groter de spagaat dan echter wordt tussen je beste beentje en je achterste beentje. Hoe hou je zo je balans?

Menigmaal door eerst om te vallen en daarna te leren lopen op 2 benen. Zo ook Irma, ziek gemeld wegens overwerktheid en uitputting. ‘Al’ haar tijd, aandacht en energie had zij in haar werk gestopt om 100 % perfect werk te leveren in wat zij dacht dat de directie blij zou maken.

Hoe ongeïnteresseerder en kritischer de directie was, hoe meer zij haar oren naar die directie liet hangen en hoe meer tijd zij in haar werk ging stoppen om het in hun ogen goed te doen. Het perfectionisme en please-gedrag hadden haar in het verleden altijd succes en waardering opgeleverd maar nu niet met als gevolg verwarring en leegte.

Een nieuwe manier van werken stond voor haar open nu ze inzag dat haar behoefte aan waardering haar had opgejut. Door vanaf nu ook zorg te besteden aan haar eigen grenzen en behoeften in plaats van alleen die van de ander, trok zij in wezen haar achterste been bij en leerde zo krachtig en stevig te staan – voor haar eigen ambities met oog voor de ander, en om met oog voor haar eigenheid en grenzen opdrachten van anderen uit te voeren.

Net als Willemijn die inzag dat zij als directielid hard werkte om een plek te creëren waarin ze zich verbonden kon voelen maar door haar manier van werken juist iedereen van zich af stootte.

Voor balans is het noodzakelijk te weten wat je doet als je je beste beentje voor zet en welk ‘been’ je hebt bij te trekken voor balans en evenwicht. Onderzoek je harde werker en zoek uit wat die doet en waarom. Veel succes!

Dit blog is afkomstig uit de workshop ‘Als alles weer begint … gezond werken’ met kennis en vaardigheden rondom tijd- en stressmanagement. Deze thema’s komen o.a. ook aan bod in de driedaagse training Leiderschap en Samenwerken op 5 oktober – 26 oktober – 16 november 10.00 – 16.00 uur, Utrecht, 480 euro exclusief 21%btw. Nog 2 plekken.  Aanmelden productieleidersnetwerk@gmail.com

Voor vragen: Edith Lindhout Leven en Werk
Coaching en Training in persoonlijk en professioneel leiderschap en samenwerken.
levenenwerk@edithlindhout.nl
www.edithlindhout.nl

3-stappen reflectieles voor #@doeners in tijden van niet-doen.

Veel doeners zijn tot stilstand gekomen, zo plots als een trein op de noodrem, als een mier op het bospad voor een mensenvoet. ‘Eindelijk tijd voor reflectie!’ roept de niet-doener. Tijd om de verbinding met jezelf weer even aan te gaan, een kopje thee te drinken met jezelf, voor wat reflectie op de eeuwige drukte, voor bezinning op de levenspraktijk.

De drive of overdrive van de doener is echter niet zomaar te keren, ook niet als de thuiswerksituatie iets anders vraagt dan heel hard werken of überhaupt iets doen. Precies dat lijkt de thuisblijvende doener dan ook veel stress op te leveren.
Wat maakt dat doeners toch zo moeilijk de boel de boel kunnen laten? Ik vraag het gewoon even.

Doener, wat maakt dat je de boel de boel niet gewoon even laat?

Doener: Om – dat – het – wel – moet – ge – beu – ren!
Reflectiegoeroe: Wat moet wel gebeuren?
Doener: Afwerken van werklijsten!
Reflectiegoeroe: Hoezo?
Doener: Dat is belangrijk!
Reflectiegoeroe: Hoezo?
Doener: Waar kom jij vandaan zeg; om nuttig te zijn natuurlijk, geld verdienen, promoveren, ontwikkelen, groeien, verbeteren, mensen helpen, de wereld redden, gezien worden, weet ik veel, alles. Daarom.
Reflectiegoeroe: Daarom is geen reden
Doener: Ik moet toch iets doen!? Als ik niks doe, ga ik dood.
Reflectiegoeroe: WAT gaat dan dood?
Doener: Ik.
Reflectiegoeroe: Nee joh, JIJ gaat niet dood! Dat superdrammerige egootje van je, dat gaat dood. Is dat erg?
Doneer: Ja! Want het zorgt goed voor mij.
Reflectiegoeroe: Voor wat dan?
Doener: Dat ik lekker veel te doen heb.

Kies I
Reflectiegoeroe: Daar heb ik niet van terug. Veel succes nog!

Of kies II en ga door
Reflectiegoeroe: Als je veel te doen hebt, wat dan?
Doener: Dan ga ik bereiken wat ik wil bereiken en dan ben ik gelukkig. Ik werk dus eigenlijk aan mijn geluk, om gelukkig te worden! (He, mooi inzicht, bedankt!).

Stop hier of ga door.
Reflectiegoeroe: Ben je nu niet gelukkig dan?
Doener: Daar ga ik niet over maar ik ga in elk geval niet dood van verveling. Wie ben ik nou helemaal als ik niets doe?
Reflectiegoeroe: Een gefrustreerd mens, of eigenlijk ben je niemand, je bent!
Doener: Grapjas! Dit was toch een grapje deze opmerking?
Reflectiegoeroe: Nee.
Doener: Zeg mij dan wat ik waard ben als ik niks meer zou doen?
Reflectiegoeroe: Niks, zeker economisch gezien. Doet dat er toe?
Doener: Oké dan, maar wat moet ik dan doen als ik niet meer doe wat ik moet doen?

Kies I
Reflectiegoeroe: Heb je een vitaal beroep in de non profit sector?
Doener: Nee …
Reflectiegoeroe: Oei, dan weet ik het ook niet meer.
Of kies II en ga door
Reflectiegoeroe: Niets dus! Wees waardig en aanwezig en zie wat je doet tijdens je leven en in je werk.
Doener: Oké, best joh, maar hoe moet ik dat dan doen?
Reflectiegoeroe: Dat is een goeie vraag voor een persoonlijk reflectiemoment!
Doener: Een wat?
Reflectiegeroe: Een reflectiemoment, tijd nemen om na te denken over jezelf, over de doener in jezelf.
Doener: Maar IK BEN de doener.
Reflectiegoeroe: O ja joh eigenwijs? Stel jezelf maar eens wat lastige vragen dan zoals: ben ik wel de doener als ik over de doener praten kan? Als je de doener niet BENT, wie ben je dan wel
Doener: Mindfuck dit, doei!
Reflectiegoeroe: Ho ho nou even niet gaan opgeven ja!
Doener: Dan vraag ik het nog een keer: wat doe je dan als je niets doet?
Reflectiegoeroe: Reflecteren op je handelen. Zien wat je doet. Wel zien wat je doet.
Doener: Oke, interessant, hoe doe je dat dan?
Reflectiegoeroe: Goeie vraag weer! Meteen maar even de drie hoofdzaken op een rij met tips om aan de slag te gaan?
Doener: Yes! Fijn! Super bedankt! Reflecteren kun je dus doen.
Reflectiegoeroe: Ja wat jij wilt joh. Ga jij lekker reflecteren doen.

De 3 stappen naar reflectie doen.
1: Ga ergens staan, zitten of liggen.
2: Richt je aandacht op waar je gedachten of gevoel naar uit gaan.
Kijk wat er opkomt.
3: Stel jezelf een vraag of meer, over je handelen, bijvoorbeeld:
Wat deed ik?, Waarom?, Wat maakte dat ik dat deed?, Deed ik teveel of precies goed?, Wat waren de gevolgen daarvan voor anderen, voor mezelf?, Wilde ik dat effect?, Wat had ik anders gewild?, Waarom?, Wat ga ik voortaan anders doen?, Hoe ga ik dat doen?, Wie of wat gaat me daarbij helpen? Schrijf of maak je bewust van wat er bij je opkomt tijdens dit proces.

Hoe je handelt hangt af van hoe je naar de dingen kijkt! Het is maar net hoe JIJ kijkt, dus weet hoe je kijkt, dan kun je ook anders kijken en wellicht anders handelen!

Bezint eer gij straks weer begint!
Doeners, neem die gedwongen reflectietijd en doe even niets voordat je straks weer als een dolle stier losbreekt en alles kapot tettert in je drive tot verwezenlijking van een onbewust en onbelangrijk iets zonder te weten waarom of te verzinnen waarom, intussen het wezenlijke uit het oog verliezend namelijk nu al leven in gezondheid en harmonie.

Leer kennen die niet doener!
Diegene die in tijden van stilstand tevoorschijn kan komen, als alles vertraagd en
die weet heeft van begin en eind, rust en actie, bron en bestemming,
van de weg terug naar de basis en die een pas terug doet en kan ontvlechten, ontknopen,
zodat de doener daarna weer verruimd en vrij verder kan.

Op naar een balans tussen de doener en de niet-doener in leven en in werk.

 


Vraag een reflectiegesprek aan via: levenenwerk@edithlindhout.nl – een livegesprek of online: schriftelijk, telefonisch/ met of zonder beeld. Edith Lindhout is coach, trainer en teambegeleider bij Leven en Werk in persoonlijke en professionele leiderschapsontwikkeling bij samen werken. Voor leiders en teamleden. www.edithlindhout.nl

 

 

Verdriet – een ode aan het leven

Terwijl ik de gang in stap ligt er een rouwkaart op de deurmat.
Overbuurman is eergisteren overleden in het ziekenhuis aan de gevolgen van corona.

Terwijl ik de voordeur uitstap en twee zoons achterlaat in hoorbaar gezellige online schoolmeetings, rijdt er een rouwwagen met volgauto’s langs.
Buurvrouw aan het einde van de straat wordt vandaag begraven.

Terwijl ik op mijn fiets naar Utrecht rij, haal ik de rouwstoet in die stilstaat bij de kerk. Buurman van hiernaast stapt uit een van de auto’s, als broer van de overledene. Hij zelf kwam net uit het ziekenhuis waar hij zijn vrouw heen bracht voor een levensreddende operatie. De patiënt kan niet bezocht wegens het virus.

Overmorgen wordt overbuurman besloten begraven.
De weduwe kan niet bezocht wegens het virus.

Liefde in tijden van cholera.
Teksten over mens-zijn komen als houvast te hulp.

Rouw is de achterkant van liefde. Zolang we dat maar weten.

 

Edith Lindhout is coach en trainer bij Leven en Werk in persoonlijke en professionele leiderschapsontwikkeling.

Ook in tijden van het coronavirus kun je bij Leven en Werk een afspraak maken voor een 1 op 1 coaching of reflectiegesprek onder voorbehoud van gezondheid en 1.5 meter afstand houden Ook voor schriftelijke E-mail coaching en mondelinge Telefonische coaching kun je een afspraak maken of je vraag stellen via: levenenwerk@edithlindhout.nl
Training, workshops en teambegeleiding kunnen ingepland worden vanaf het door het RIVM bepaalde moment.

Boerenles in leiderschapsland. Over taal en vechten bij samenwerken.

Ook koeien vechten met elkaar! Dat leerde ik van mijn buurman, boer van huis uit. Ze drukken elkaar fijn in een hoek van de stal of vreten al het eten in hun eentje op. Ze verwonden elkaar daarbij zo mogelijk met hun horens waarbij een ader raken dodelijk kan zijn. Die rustige, langzame, herkauwende dieren, proberen elkaar er onder te krijgen. Als zelfs koeien vechten, dacht ik, hoe hou ja dan hoop dat het tussen mensen anders kan? Dat geweldloosheid een haalbaar streven is? Of zijn wij heel anders dan koeien en is er geen wolkje aan de lucht? Dat viel tegen, toen ik wat recente momenten aan me voorbij liet gaan.

Gewelddadige communicatie
Hoewel wij mensen elkaar op kantoor over het algemeen niet fysiek belagen, is het geweld wel aanwezig. Met onze taal komen we een heel eind. Enkele handreikingen om de herkenbaarheid van gewelddadige communicatie te herkennen en de bruikbaarheid ervan te overwegen, in prive en werk:

Schep op en kleineer
Ondertitel: wat ben ik gelukt en wat ben jij mislukt.

  • ‘Kijk toch eens hoe mooi mijn tuin erbij staat’. ‘Jij woont toch in dat huis met die dooie bomen in de voortuin’
  • ‘Ik ben naast mijn baan als advocaat ook rechter, universitair docent, directeur, adviseur, schrijver, politicus, schilder en hoogleraar’. ‘Wat deed jij ook al weer voor werk’?

Sta ‘on top’
Ondertitel: alles en iedereen bestaat ter meerdere eer en glorie van mij.

  • ‘Dat wist ik al’. ‘Dat doe ik al’. ‘Niks nieuws onder de zon’. Pak intussen het nieuwe en andere op en verbindt het met jezelf: zo vallen anderen steeds weg in jouw alwetendheid. Wees all-inclusive!

Blaf af
Ondertitel: je moet je kop houden en ik mag alles zeggen wat ik wil.

  • Reageer boos als iemand zich een gelijkwaardige positie aanmeet door bijvoorbeeld te willen overleggen. Doe dit met dreigende voornemens, liefst in juridisch onbegrijpelijke taal en wens iemand veel succes met zn verdere leven wegens de in jouw ogen mislukte manier waarop deze dit tot dan toe heeft geleid.

Onder-ondertitel: ik geniet ervan je tegen de stalmuur fijn te drukken.

Keur af
Ondertitel: je bent dom en lastig, stoor me niet.

  • Reageer onthutst op een opmerking van een ander en zeg: ‘Daar wil ik het niet over hebben’.

Denigreer
Ondertitel: alles wat jij zegt heeft geen waarde, alles wat ik zeg is van belang.

  • ‘Je zegt dat nu wel, maar dat zegt mij verder niets’.

Speel vals
Ondertitel: Ik win, jij verliest.

  • Verzin een verhaal of een feit dat jouw succes of waarheid luister bij zet en de ander in een kwaad daglicht plaatst.

Negeer
Ondertitel: je bestaat niet, ik wel.

  • Kijk de ander niet aan terwijl je praat en reageer nergens op: val verbaal en nonverbaal stil als de ander iets zegt. Wacht tot de ander stopt met praten en ga dan weer door vanaf het punt waar je gebleven was met je verhaal. Beantwoord schriftelijke vragen niet!

Sta in het licht
Ondertitel: Wat fijn voor jou dat ik er ben.

  • Kijk als Barbie of Ken: maak een mooi gezicht, glimlach en staar naar een punt beneden je met in gedachte een op jou gerichte fictieve filmcamera. Zo blijft alle energie en aandacht bij jou.

Deze strategieën helpen je bij het behoud en de versterking van je eigen positie, met dubbel effect want je duwt de ander tegelijkertijd de afgrond in. Uitgangspunt hierbij is wel dat je je eigen (al dan niet verzonnen) status, roem, rijkdom en macht als het belangrijkste op aarde ziet.

En nu geweldloos
Als geweld brengt wat we eigenlijk willen, waarom zouden we dan voor geweldloosheid gaan? Hier biedt Marshall Rosenberg ons de helpende hand: wat we eigenlijk willen is verbinding! Of volgens David Van Reybrouck: vrede! O ja, dat is ook zo.

Op weg van geweld naar geweldloosheid.

5 stappen aan de hand van de fabel De boeddha en de terrorist.

1. Naar het ontwikkelen van innerlijke kracht
Het geweld dat we normaliter vertonen om de ander er onder te krijgen, hebben we om te zetten in iets anders:

  • De macht van het zwaard berust op de zwakheid, onderwerping en machteloosheid van anderen. Elke poging om over anderen te heersen en hen te bestrijden loopt uit op tranen, frustratie en teleurstelling, of op oorlog.
  • Ontwaak uit deze slaap van niet verbondenheid, onwetendheid en angst, uit de slaap van anderen willen overheersen. Probeer het eens met de macht van de liefde.

2. Naar macht over jezelf
In plaats van sterker te worden over anderen, is het de kunst om onafhankelijk te worden van de dynamiek tussen macht en machteloos tussen jou en anderen. Stap uit deze dynamiek en wees ervan bevrijd door de aandacht te richten op je levensenergie en zo de ruimte aan de macht van de liefde te geven.

  • De macht van de liefde komt van binnenuit terwijl de macht van het zwaard je van buitenaf wordt opgelegd. Verwezenlijk de macht van binnen. De macht van de geest, de liefde, het meededogen, de vriendschap.

3. Naar onbevreesdheid
Je liefdevol tonen tegenover gewelddadigheid vraagt onbevreesdheid, vanuit innerlijke kracht: de macht over je eigen angst en boosheid.
De boeddha doet de terrorist van daaruit een aanbod: ik bied je mijn vriendschap of mijn leven. De behoefte aan vriendschap blijkt groter.

  • Vriendschap is de manier om je te verbinden en te ontwaken.

Mededogen is behulpzaam bij onbevreesd: de diepe betrokkenheid bij wat de ander beleeft of ervaart, in het besef van een gemeenschappelijke, gedeelde menselijkheid.

4. Naar leven vanuit empathie
Wees goed voor elkaar, zorg voor elkaar: leef je empathie. Het goede nieuws: empathie is ons al aangeboren! We zijn geprogrammeerd om goed voor elkaar te zijn.

  • Alle wezens, mensen en niet mensen, zijn op natuurlijke wijze uitgerust met deze aangeboren kracht die vrijkomt door de band van gemeenschappelijkheid, wederkerigheid, vriendschap en liefde.

Ook de neurowetenschappen tonen aan dat hoe meer empathie we ervaren, hoe meer oxytocine we afscheiden: een zichzelf versterkend effect. Met een prettig gesprek, elkaar vriendelijk aankijken, empathisch een hand geven, iemand hartelijk toespreken, creëer je dus al vrede! Geweld daarentegen vermindert het aantal oxytocine receptoren. Elk geweld is daarom schadelijk voor de mens

Geweldloze communiceren is een methode die je concreet de ingang wijst naar hoe empathie te ervaren: luisteren naar gevoelens en eigenlijke behoeften van jezelf en die van de ander en die te benoemen.

  • Woorden zijn zo niet langer routinematige automatische reacties maar weloverwogen antwoorden die voortkomen uit een bewustwording van onze waarnemingen, emoties en verlangens.

5. Meditatie
Meditatie (in feite toegepaste neurowetenschap) helpt om empathie te ervaren, geweldloos te communiceren, innerlijke kracht te ontwikkelen en macht over eigen angst en boosheid te verkrijgen. Zeer toegankelijk is meditatie door yoga of door het programma mindfulness, een geseculariseerde meditatievariant van het boeddhisme, ontwikkeld door moleculair bioloog Jon Kabat-Zinn.

En de boer?
Die bouwt een ronde stal voor de koeien, zodat er geen hoeken zijn om een andere koe in weg te drukken, die zaagt de horens af en ontneemt de koe de gevaarlijke wapens, die verdeelt het eten eerlijk en let op de gezondheid van alle koeien, ook ’s nachts en door niet op vakantie te gaan. Kunnen mensen zonder boer(in)? Kunnen wij leren ons zelf gelijkwaardig en geweldloos op te stellen, liefdevol en verbindend samen te werken?
De neurobiologie bewijst wat we eigenlijk al weten. Nu nog doen!

Mediteer, empatiseer en toon je echte kracht.

Edith Lindhout Leven en Werk
Training en Coaching in zelfbewust en vaardig leiderschap en samenwerken. Leven en Werk biedt in-company trainingen, individuele coachtrajecten, supervisie en een jaarlijks open trainingsprogramma.

Edith Lindhout opgeleid in kunstbeleid en -management, is communicatiespecialist  en begeleider van de ontwikkeling van mens en organisatie. Zij werkt vanuit inzichten in persoonlijke ontwikkeling en leiderschap, management en organisatie, communicatie, psychologie, yogafilosofie en systemisch werken.

Gebruikte literatuur: De Boedha en de terrorist – een fabel over geweld en spiritualiteit door Satish Kumar. Geweldloze communicatie – Marshall Rosenberg. Vrede kun je leren – David van Reybrouck en Thomas D’ansembourg.

Alleen een hek stopt de sterke leider – het donker en licht in leiderschap

Aan de start van de leiderschapstraining vroeg een deelnemer mij hoe het fietsen naar mijn werk mij beviel, sinds ik verhuisd was van stadscentrum naar boerendorp. Sommige vragen brengen een hoop aan het licht.

Luchtig vertelde ik dat ik als stadse gewend was over elk loopje en fietsritje maximaal tien minuten te doen. Nu zat ik alleen al naar mijn werk veertig minuten op de fiets, waarbij ik me na tien minuten steevast afvroeg of ik hier wel de tijd voor had, hoe mooi de fietsroute door bos en weiland ook was.

Mijn uithoudingsvermogen werd op de proef gesteld. Fietste ik in het najaar fluitend elke dag tien kilometer heen en terug, met de weken en de komst van de donkerte en koude, maakte het fluiten plaats voor volharding. Het was eigenlijk te zwaar aan het worden en niet meer leuk.

Ongeacht de veranderde omstandigheden, was doorgaan mijn credo want: ‘als je eenmaal stopte, ging je nooit meer fietsen’ en ‘het was te doen’, want in mijn geheugen zat het feit dat mijn vader ook vijf dagen per week twaalf kilometer heen en weer fietste in elk weertype en seizoen.

Om mijn positieve volhardendheid vast te kunnen houden, diende ik wel mijn grenzen te negeren en die van mijn huisgenoten want als ik fietste, fietste iedereen. Te zwaar, te veel, te vaak en niet meer leuk bestonden niet. Dat die norm voor mezelf op den duur te hoog gegrepen was, maakte de situatie ongemakkelijk: ‘Hoe kon ik stoppen als ik wilde dat fietsen de norm bleef?’

Welnu, op een vroege ochtend in januari, fietste ik op een pikdonker bospad in volle vaart tegen een gesloten hek op dat ik niet had gezien. De volhardendheid was in een klap gebroken, de inkeer gedwongen ingezet. ’Winterstop!’ noemde ik de doorbraak, en alle betrokkenen haalden opgelucht adem.

Het hek als onvermijdbare leiderschapsles over het balanceren tussen kracht en kwetsbaarheid, tussen doorzetten en inkeren om de signalen op de weg mee te kunnen nemen in plaats van te negeren.
Leiderschap dat in dit balanceren de ruimte creëert om mee te kunnen bewegen met verandering, en de discipline kent om het op tijd anders te doen om onbedoeld destructief handelen te voorkomen.

En de trainingsgroep? Die ging zich bezinnen op de vraag of en hoe als team verder te gaan.
Een stevig effect van een onschuldig bedoelde vraag en antwoord.

Edith Lindhout
Leven en Werk – Leiderschap en Teamwork
Coaching, Training, Advies voor individuen, groepen, teams en organisaties.

Dreamteam: 5 stappen om het te zijn

Dreamteams
Samenwerking houdt mij bezig sinds ik werk, en dat was al op jonge leeftijd. Geboren in het Westland startte ik op de lagere school al met veel vreugde en verantwoordelijkheidsgevoel met ‘kissies papiere’ en later als 12-jarige met het meer volwassen werk zoals ‘knoppe, sortere, trille, plukke, snije en instoppe’. Zo maakte ik al vroeg kennis met het gevoel een belangrijke bijdrage te leveren aan het grote, volwassen goed georganiseerde geheel.

Kinderspel
Als kind was ik zo al onderdeel van veel ‘groepen’ geweest en telkens ervoer ik weer hoe werken hetzelfde als samen spelen was. Met lol het werk doen: kijken hoe je zo snel mogelijk het werk gedaan kreeg, hoe het sneller kon, hoe te bedenken hoe het beter kon en intussen lachen om jezelf en de ander dat je zo bezig was. Effectief en efficiënt met lol zeg maar.

Leuk? Daar doen we hier niet aan.
Ik leerde dat lachen tijdens het werk gelukkig maakt. Dat ontdekte ik vooral toen ik in een groep terecht kwam waar plezier maken verboden was vanwege het idee dat je dan langzamer ging werken. Dat dat niet zo is weet ik sindsdien zeker.

Serieus
Na mijn studie werd werk serieus en ik ook. Ik kwam in een groep terecht waar werken betekende interessant praten over het werk. Daarna kwam ik in een groep terecht waar de standaard reactie op een relativerende opmerking of grap over het werk was, dat dat vooral iets zei over ‘jezelf. Dit boorde alle relativering van ‘jezelf’ of het ‘zelf’ van de ander, de grond in samen met de luchtigheid en speelsheid.

Vanzelfsprekend dat het loopt
Door dit soort ‘niet leuk’ ervaringen, verleer je het spelen snel en ik realiseerde me steeds meer dat ik in mijn eerste werkjaren in Dreamteams had verkeerd: samen, lol, doelgericht, goed, snel en efficiënt in de uitvoering. Mijn uitgangspunt in samen werken is daardoor dat het in principe loopt! Ik raakte steeds meer geïnteresseerd in de vraag waarom samen werken soms niet loopt. Daar heb ik uiteindelijk mijn werk van gemaakt en onderstaand de 5 stappen genoemd om een dreamteam te kunnen zijn en blijven.

Het klinkt zo logisch, het lijkt zo makkelijk om op een leuke en doeltreffende manier samen te werken. Deze 5 stappen zijn essentieel:
Stap 1: van de norm uitgaan dat samenwerken loopt, leuk is en doeltreffend.
Herinner je je vroegste en leukste werkervaringen en neem je houding van toen weer mee in je huidige werk.
Stap 2: waar is de lol gebleven?
Waarom is teamwerk dan soms toch niet leuk? Stel jezelf en elkaar de vraag: waarom lachen we niet (meer)? Wat is er aan de hand? Wat is er zo erg dat we vast zitten? Waar is de lol, het spel gebleven? Waar wachten we op? Serieuze zaken verdienen uiteraard serieus de aandacht, maar lachen mag!
Stap 3: wees altijd ook positief
Vaak weten we goed wat niet goed is en waarom er niets te lachen valt. Som daarom ook steeds weer de dingen op die positief te waarderen zijn en zie de negatieve punten (als die er toe doen) als verbeterpunten in een bredere kijk. Los het op met: dit werkt dus niet. Hoe wel? Pak het aan en wees niet bang.
Stap 4: erken het ware teamgevoel
In een team van professionals stelde ik de vraag hoe het met het teamgevoel stond. ‘Er was geen teamgevoel’ was de energieloze reactie. Ging ik desondanks proberen weer wat leven en energie in dit team te pompen? Ik benoemde de situatie zoals die mij voorkwam: ‘jullie zijn als individuele professionals net een groep mensen bij de bushalte, ’s ochtends vroeg en geen zin’. Dat bleek een positieve reactie op te roepen: ‘we nemen in elk geval wel allemaal dezelfde bus’. Daarmee konden we gezamenlijk verder kijken.
Stap 5: zeg hallo en dag!
Een team is als eerst een groep mensen. Om van groepsgevoel naar teamgevoel te komen is het belangrijk dat teamleden ‘hallo’ zeggen tegen elkaar en ‘dag’ – heet welkom en neem afscheid. Met aandacht de relatie eer aan doen alvorens de taak uit te voeren. Maak oogcontact, wees aanwezig en bewust van de anderen. Je bent een mens, geen taak.
Stap 6: stop
De motivatie om een team te zijn is soms laag. Dat is pure informatie over de meerwaarde van het bestaan van het team. Als er toch geen meerwaarde van het teamwork is, voor professionals zelf en de kwaliteit van hun werk met klanten, dan klopt het dat mensen geen zin in een team hebben. Stop er gewoon mee. Er gaat niets mee verloren, behalve een idee. Als er wel iets verloren dreigt te gaan, is het bestaansrecht meteen helder. Vandaaruit is een nieuwe en constructieve beweging mogelijk.

Als dat maar fout gaat – grappige tekst blijkt gevaarlijke faaltip

Onlangs zag ik een jonge vrouw op ouderwetse manier op de fiets stappen: twee handen aan het stuur, rechtervoet op rechterpedaal en steppen met linkervoet om de fiets aan het rollen te krijgen en het linkerbeen over of voorlangs het zadel naar linker pedaal te brengen.

Dit fietsproces stopte al op het moment dat de vrouw rechtervoet op rechterpedaal wilde zetten: haar voet slipte er vanaf, terwijl linkerbeen wel net de aanzet tot steppen had gegeven. Ze viel naast haar fiets op de grond, terwijl ze het stuur vast hield en de fiets langzaam over haar heen viel.

Het zag er heel raar uit. Onbegrijpelijk ook omdat ik nog niet precies snapte hoe dit nu fout kon gaan. Ik ging naast haar staan, nam de fiets over en bood rustig wachtend tot ze opgestaan was, bescherming tegen kijkers en schaamte.

‘Nou dat gaat lekker’ zei ze. Op dat moment zag ik een rode sticker op haar spatbord zitten met de tekst: ‘Als dat maar fout gaat’.

Ter ontspanning zei ik: ‘nou, als dat maar fout gaat’, in de veronderstelling dat ze zelf wel wist dat deze tekst op haar fiets stond, en dat dat best een grappig gegeven was. Ze zei: ‘Nou bedankt he?’ en fietste weg met net zo’n rode kleur op haar wangen als de sticker had.

Als zij zou weten hoeveel effect een gedachte heeft op ons gedrag, dan zou ze de sticker vast en zeker onmiddellijk van haar spatbord krabben.

Het lijkt zo grappig maar is het eigenlijk helemaal niet.